حدیث هایی در مورد«عزت و ذلت»

حدیث (1) امام حسن عسكرى عليه السلام :

ما تَرَكَ الحَقَّ عَزيزٌ إِلاّ ذَلَّ و َلا أَخَذ َبِهِ ذَليلٌ إِلاّ عَزَّ؛

هيچ عزيزى حق را ترك نكرد، مگر اين كه ذليل شد و هيچ ذليلى به حق عمل نكرد مگر اين كه عزيز شد.

 تحف العقول ص 489 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75 ، ص 374

حدیث (21) امام حسين عليه السلام :

ما أَهوَنَ المَوتَ عَلى سَبيلِ نَيلِ العِزِّ وَ إِحياءِ الحَقِّ لَيسَ المَوتُ فى سَبيلِ العِزِّ إِلاّ حَياةً خالِدَةً و َلَيسَتِ الحَياةُ مَعَ الذُّلِّ إِلاَّ المَوتَ الَّذى لا حَياةَ مَعَهُ؛

چه آسان است مرگى كه در راه رسيدن به عزّت و احياى حق باشد، مرگ عزتمندانه جز زندگى جاويد و زندگى ذليلانه جز مرگ هميشگى نيست.

احقاق الحق ج11، ص 601 {این حدیث در نرم افزار جامع الاحادیث موجود نیست}

حدیث (22) امام على عليه السلام :

اَلنّاسُ مِن خَوفِ الذُّلِّ مُتَعَجِّلُوا الذُّلِّ؛

مردم از ترس ذلّت به سوى ذلّت مى شتابند.

تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 367 ، ح 8301

حدیث (23) امام صادق عليه السلام :

لا يَنبَغى لِلمُؤمِنِ أَن يُذِلَّ نَفسَهُ (قالَ مُفَضَّلُ بنُ عُمَرَ:) قُلتُ: بِما يُذِلُّ نَفسَهُ؟ قال: يَدخُلُ فيما يَعتَذِرُ مِنهُ؛

 
سزاوار نيست كه مؤمن خود را خوار سازد ـ مفضل بن عمر مى گويد: ـ پرسيدم چگونه خود را خوار مى كند؟ فرمودند: دست به كارى زند كه موجب عذرخواهى شود.

کافی(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 64 ، ح 5

حدیث (24) امام على عليه السلام :

اَلمَنِيَّةُ وَ لاَ الدَّنِيَّةُ و َالتَّقَلُّلُ و َلاَ التَّوَسُّلُ؛

مرگ آرى امّا پستى و خوارى هرگز، به اندك ساختن آرى امّا دست سوى اين و آن دراز كردن هرگز.

نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 546 ، حكمت 396

حدیث (25) رسول اكرم صلى الله عليه و آله :

مَن أَقَرَّ بِالذُّلِّ طائِعا فَلَيسَ مِنّا أَهلَ البَيتِ؛

هر كس آزادانه ذلّت را بپذيرد از ما خاندان نيست.

تحف العقول ص 58

حدیث (26) رسول اكرم صلى الله عليه و آله :

 رَضِيَ بِالذُّلِّ مَنْ كَشَفَ عَنْ ضُرِّهِ

كسى كه از گرفتارى خود پرده بر دارد، به خوارى تن داده است.

تحف العقول ص 201

حدیث (27) امام على عليه‏ السلام :

مَنْ طَلَبَ عِزّا بِظُلْمٍ و َباطِلٍ أَوْرَثَهُ اللّه‏ُ ذُلاًّ بِإِنْصافٍ وَ حَقٍّ؛

هر كس عزّت را با ظلم و باطل طلب كند، خداوند به انصاف و حق ذلّت نصيبش مى ‏نمايد.

شرح نهج البلاغه (ابن ابى الحديد)ج 20، ص 309، ح 536

حدیث (28) امام على عليه‏ السلام :

الدَّهرُ یَومانِ یَومٌ لَکَ وَ یَومٌ عَلَیکَ فَاذا کانَ لَکَ فَلا تَبطَر وَ إذا کانَ عَلَیکَ فَاصبِر.

روزگار دو روز است، روزی به نفع تو و روزی به ضرر تو، چون به سودت شد شادی مکن، و چون به زیانت گردید غم مخور.

نهج البلاغه ص 546 ، حکمت 396

حدیث (29) امام علی علیه السلام:

مَن یَطلُبُ العِزَّ بِغَیرِ حَقٍّ یَذِلُّ وَ مَن عانَدَ الحَقُّ لَزِمَهُ الوَهنُ؛


هر کس به جز حق جویای عزت شود به ذلت در افتد و هر کس با حق عناد ورزد خوار گردد.

تحف العقول ص 95

حدیث (30) امام صادق علیه السلام:

ما من رَجُلٍ تَکبّرَ أَو تَجبَّرَ الّا لذلَّةٍ یَجدُها فی نَفسِهِ؛


هیچ مردی نیست که تکبر بورزد یا خود را بزرگ بشمارد مگر بخاطر ذلتی که در نفس خود می یابد.

وسایل الشیعه ج 15 ، ص 380 ، ح 20801